بیرجند-بارانهای روزهای آخر پائیز برای مردم خراسان جنوبی همراه با خیر و برکت و رحمت بود و بسیاری از سازههای آبخیزداری خراسان جنوبی در شهرهای مختلفی جون قاین و سرایان آبگیری شدند.
خبرگزاری مهر، گروه استانها: بارانهای روزهای پایانی پاییز امسال در خراسان جنوبی، پس از سالها خشکسالی مستمر، بار دیگر اهمیت مدیریت اصولی منابع آب را در این استان کمبارش یادآور شد. بارشهایی که در گذشته میتوانست به سیلاب، خسارت به اراضی کشاورزی و هدررفت روانابها منجر شود، اینبار در بسیاری از نقاط استان در پشت سازههای آبخیزداری مهار شد و جلوهای متفاوت از مواجهه با بارانهای مقطعی را به نمایش گذاشت.
همزمان با این بارشها و آبگیری بندها، پشتههای خاکی و سامانههای پخش سیلاب در شهرستانهایی مانند قائن و سرایان، خبرنگاران خراسان جنوبی با حضور میدانی در محل اجرای پروژههای آبخیزداری، عملکرد این سازهها را در شرایط واقعی بارندگی از نزدیک مشاهده کردند. این بازدید میدانی، فرصتی برای بررسی میزان اثربخشی طرحهایی بود که طی سالهای گذشته با هدف کنترل رواناب، کاهش خسارات سیلاب و افزایش نفوذ آب به سفرههای زیرزمینی اجرا شدهاند.
مشاهدات میدانی نشان داد سازههای آبخیزداری، بارشهای چند روزه پاییزی را به ظرفیتی برای ذخیره و بهرهبرداری بلندمدت از آب تبدیل کردهاند؛ ظرفیتی که نهتنها از خروج سریع روانابها جلوگیری میکند، بلکه نقش مهمی در پایداری منابع آب، تقویت بخش کشاورزی و کاهش مخاطرات طبیعی در خراسان جنوبی ایفا میکند.
این گزارش، روایتی از همین بازدید و بررسی میدانی است؛ روایتی از سازههایی که امروز در سکوت، نقش خود را در امنیت آبی استان بهخوبی ایفا میکنند.
احمد گلی، رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان قائنات، در تشریح پروژه اجراشده در حوزه آبخیزداری شهرک هاشمیه این شهرستان گفت: پروژهای که در این محدوده اجرا شده، پروژه پخش سیلاب بوده که شامل احداث ۷ پشته خاکی با ظرفیت ذخیرهسازی حدود ۷۰۰ هزار مترمکعب آب است.
وی افزود: بر اساس مطالعات انجامشده توسط مشاور حجم بالای روانآبهای این حوزه، در گذشته به دلیل بارندگیهای شدید و کوتاهمدت، حجم زیادی از آبهای سطحی بدون استفاده از منطقه خارج میشد و عملاً از دسترس کشاورزان و بهرهبرداران خارج بود که احداث سازهها مانع این اقدام شده است.

سازهای که روانابهای باران پاییزی در شهرک هاشمیه را مهار کرد
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان قائنات گفت: اجرای این پروژه در سالهای ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ موجب شد روانآبهای سطحی کنترل شده و از بروز خسارت به اراضی کشاورزی، مناطق مسکونی، مستحدثات و تأسیسات پاییندست جلوگیری شود.
وی در ادامه به مزایای این پروژه اشاره کرد و گفت: از جمله نتایج مثبت اجرای این طرح میتوان به تلطیف هوا، افزایش ذخیره آب در سفرههای آب زیرزمینی، افزایش پوشش گیاهی مراتع، تعدیل چرای دام و افزایش علوفه برای دام داران اشاره کرد که در نهایت منجر به تقویت اقتصاد و بهبود معیشت خانوارهای منطقه شده است.
احمد گلی با اشاره به اینکه توجه به حوزههای آبخیزداری نقش مهمی در تأمین امنیت زیستی، امنیت غذایی و پایداری محیط زیست دارد و اجرای اینگونه پروژهها موجب خواهد شد مردم منطقه از برکات و عوائد آن بهرهمند شوند.
دومین سازه آبخیزداری که خبرنگاران از آن بازدید کردند در شهرستان سرایان قرار داشت که بنا به گفته مردم محلی در وضعیت منابع آبی حوزه کشاورزی تأثیرگذار است.
در این بازدید طاهره خادمی، سرپرست اداره منابع طبیعی شهرستان سرایان، با اشاره به وضعیت حوزههای آبخیز این شهرستان اظهار کرد: در مجموع، شهرستان سرایان دارای ۱۶۸ هزار هکتار حوزه آبخیز است که از این میزان، حدود ۴۹ هزار هکتار دارای مطالعات آبخیزداری است.
وی افزود: تاکنون ۲۰ هزار هکتار از این اراضی در قالب ۶ طرح مطالعاتی وارد مرحله اجرا شده است.
سرپرست اداره منابع طبیعی سرایان ادامه داد: در حال حاضر، حدود ۱۸۳ سازه آبخیزداری فعال در شهرستان وجود دارد و در سال جاری، با توجه به حجم روانابها، حدود ۷۰ هزار مترمکعب آب در حوزههای احداثشده آبگیری شده است.
وی خاطرنشان کرد: در مجموع، شهرستان سرایان دارای ۲۸۳ سازه آبخیزداری شامل بندهای خاکی، گابیونی و سایر سازههای کنترلی است.
خادمی گفت: همچنین تا پایان سال جاری، اجرای پروژههایی در پاییندست منطقه و محدوده سد شهید پارسا نیز در دستور کار قرار دارد.

محسن یوسفی، معاون آبخیزداری ادارهکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی نیز در این بازدید اظهار کرد: در خراسان جنوبی حدود ۷.۵ میلیون هکتار عرصه مستعد آبخیزداری وجود دارد که تاکنون برای ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار از این عرصهها مطالعات انجام شده است.
وی تأکید کرد: از این میزان، یک میلیون هکتار وارد فاز اجرا شده و یک میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار دیگر همچنان در انتظار اجرا قرار دارد.
اجرای دو هزار و ۴۰۰ سازه آبخیزداری
وی افزود: بر اساس مطالعات انجامشده، برای این سطح از عرصهها باید حدود ۵ هزار سازه آبخیزداری احداث میشد که تاکنون ۲ هزار و ۴۰۰ سازه اجرا شده که حجم آبگیری سازههای اجراشده تاکنون بین ۸۵ تا ۹۰ میلیون مترمکعب برآورد میشود.
یوسفی با اشاره به اینکه حدود ۲ هزار و ۶۰۰ سازه دیگر باقی مانده است، افزود: اعتبار موردنیاز برای تکمیل سازههای باقیمانده، با توجه به تورم و افزایش فهرستبها، بیش از ۸ هزار میلیارد تومان است؛ در حالی که این رقم حدود یک سال پیش نزدیک به ۵ هزار میلیارد تومان برآورد شده بود.
وی با اشاره به بارشها و آبگیریهای اخیر افزود: در بارندگیهای چند روز گذشته ۱۳ میلیون و ۲۰۰ هزار متر مکعب آبگیری در استان ثبت شده که مربوط به حدود ۵۰۰ سازه آبخیزداری از مجموع ۲۴۰۰ سازه موجود است.
معاون آبخیزداری ادارهکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی تأکید کرد: این در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته، میزان آبگیری تنها ۳۵۰ هزار مترمکعب بود که این آمار نشاندهنده تأثیر بالای سازههای آبخیزداری است.
وی بیان کرد: در صورت اجرای ۲۶۰۰ سازه باقیمانده، تحول قابلتوجهی در مدیریت منابع آب استان ایجاد خواهد شد.
تصویب ۲۷۰ میلیارد تومان اعتبار برای ۹۰ سازه آبخیزداری
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی خراسان جنوبی درباره اعتبارات سال آینده گفت: برای سال ۱۴۰۴ حدود ۲۷۰ میلیارد تومان اعتبار مصوب شده که هدفگذاری آن اجرای ۹۰ سازه آبخیزداری است که در صورت تخصیص کامل اعتبار، این پروژهها اجرا شده و میزان آبگیری استان بهطور محسوسی افزایش خواهد یافت.
یوسفی با اشاره به نقش پخش سیلابها، بهویژه در منطقه پخش سیلاب شهرک هاشمی، تصریح کرد: این سامانههای پخش سیلاب علاوه بر تغذیه سفرههای آب زیرزمینی، نقش مؤثری در کاهش خسارات ناشی از سیلاب دارند.
وی افزود: در این منطقه، سه سیستم خاکی اجرا شده که به گفته اهالی محلی، در صورت نبود آنها، نهتنها روستا، بلکه جاده سرایان–قائن و حدود ۳۰ تا ۴۰ حلقه چاه پاییندست نیز در معرض تخریب جدی قرار میگرفت.
معاون آبخیزداری ادارهکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی با اشاره به شرایط اقلیمی استان بیان کرد: استان خراسان جنوبی بیش از ۲۴ سال خشکسالی مستمر را تجربه کرده و سازههای آبخیزداری نقش بسیار مؤثری در افزایش دبی منابع آبی، چاهها و بهویژه قنوات دارند.
یوسفی افزود: در استان حدود ۷ هزار رشته قنات فعال وجود دارد که منبع اصلی معیشت مردم، بهخصوص در مناطق روستایی، به شمار میروند و بر اساس مطالعات، اجرای عملیات آبخیزداری در هر هکتار میتواند موجب افزایش سهبرابری دبی منابع آبی شود.
معاون آبخیزداری ادارهکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی تأکید کرد: با توجه به اینکه بیش از ۴۲ درصد جمعیت استان روستایی هستند و معیشت آنها به منابع آب وابسته است، توسعه آبخیزداری تأثیر مستقیمی بر امنیت غذایی و امنیت انسانی، بهویژه در مناطق مرزی استان دارد.
وی در ادامه افزود: در استان خراسان جنوبی ۱۸۵ سازه بحرانی و فوقبحرانی شناسایی شده است که با پیگیری مستمر مدیریت بحران استان و اقدامات بهموقع همکاران ما، حدود ۳۰ سازه فوقبحرانی ترمیم و مرمت شدهاند.
یوسفی افزود: اگر این مرمتها انجام نمیشد، نهتنها شاهد آبگیری فعلی نبودیم، بلکه خسارات سنگین و میلیاردی ناشی از سیلاب در پاییندست رخ میداد.
در مجموع، آنچه در جریان این بازدید میدانی بهروشنی دیده شد، نقش تعیینکننده سازههای آبخیزداری در تغییر الگوی مواجهه خراسان جنوبی با بارشهای مقطعی است؛ سازههایی که امروز از یک اقدام عمرانی صرف فراتر رفته و به پشتوانهای برای امنیت آب، کاهش خسارات سیلاب و پایداری معیشت در استان تبدیل شدهاند.
استمرار اجرای این طرحها و تأمین اعتبارات لازم برای تکمیل سازههای نیمهتمام، میتواند بارانهای آینده را نیز به فرصتی برای تقویت منابع آب و تابآوری بیشتر استان در برابر خشکسالیهای طولانیمدت بدل کند؛ مسیری که نتایج آن، نهتنها در روزهای پربارش، بلکه در سالهای کمبارش نیز خود را نشان خواهد داد.
کد خبر 6702717
-
۵ هزار هکتار از اراضی بیابانی خراسان جنوبی احیا شد
-
آبخیز تا جالیز؛ پروژهای که سیل را به فرصت در خراسان جنوبی تبدیل کرد
-
استحصال پنج میلیون مترمکعب رواناب از ابتدای سال ۱۴۰۲
-
شناسایی ۱۰۸ نقطه حادثهخیز جدید در جادههای استان سمنان
-
رئیس جدید سازمان ثبت احوال معرفی شد
-
شاهرود میزبان رقابتهای استانی کشتی آزاد و فرنگی شد
-
حاجیلو: استقلال اسیر چند دلال شد/ نقاط ضعف تیم ساپینتو مشخص است
-
سازههای آبخیزداری خراسان جنوبی جان گرفتند؛ روایتی از برکت بارندگی
-
شهرداری آماده حذف واسطهها و تنظیم بازار کالاهای اساسی است
-
کوچکی نژاد: اجرای پروژههای گیلان با هم صدایی مسئولان امکان پذیر است
-
نیویورک تایمز: نظامیان سابق سوریه علیه جولانی وارد عمل میشوند
-
صفری: کانالهای آب مجاور پارکهای اردبیل ساماندهی میشوند
-
قطع راه ارتباطی ۶ روستای پشتکوه بخش شمیل بندرعباس یک هفته پس از باران
-
هشدار برف و کولاک در ۲۰ استان؛ ورود سامانه بارشی جدید به کشور از فردا
-
زنگ خطر مرغ ۴۰۰ هزار تومانی به صدا در آمد
-
ترمز قیمت دلار اسکناسی بالاخره کشیده شد
-
موج مخالفت قاطع با اقدام نتانیاهو برای به رسمیت شناختن سومالی لند
-
سخنگوی فدراسیون فوتبال: صحبت های زنوزی درباره مهندسی، تهی و دروغ است
-
زنوزی: غریب افتاده ایم؛ از لیگ کنار میکشیم!
-
۷۰ کیلومتر جاده در لرستان افتتاح میشود
-
زلنسکی خواستار برگزاری همهپرسی برای واگذاری سرزمین به روسیه شد
-
دست رد ترامپ به سینه نتانیاهو؛ سومالی لند را به رسمیت نمی شناسم
-
استاد مهدی آصفی، مداحی را امتداد سنت وعظ، تحقیق و دقت در متن میداند
-
روزنامههای اقتصادی شنبه ششم دی ۱۴۰۴
-
روزنامههای ورزشی شنبه ششم دی ۱۴۰۴
-
روزنامههای صبح شنبه ششم دی ۱۴۰۴
- پخش عمده موبایل مشهد
- مانتو
- تور شفق قطبی
- تعمیر کامپیوتر تهران
- ایمپلنت دندان
- استعلام شرکت با کد ملی
- آلپاری
- تبلیغات گوگل ادز
- فروش خودرو کارکرده
- خرید دستگاه تصفیه آب
- سرور اچ پی
- خرید دام زنده
- مهرینو
- تهران تایمز
- روزنامه آگاه






نظرات کاربران